Theo Dự thảo Thông tư hướng dẫn hoạt động cung ứng dịch vụ bảo quản vàng miếng vừa được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố, các ngân hàng thương mại không được sử dụng vàng giữ hộ dưới bất kỳ hình thức nào, nếu không được khách hàng đồng ý. Vàng giữ hộ cũng chỉ được dùng vào mục đích trả cho dân.
Giữ vàng tại nơi an toàn là nhu cầu có thực của người dân. Ông Nguyễn Thanh Trúc, Tổng giám đốc Tổng công ty Vàng bạc Agribank khẳng định, người dân mua vàng không có nhu cầu mang vàng về nhà, bởi lo ngại mang vàng về nhà sẽ không an toàn.
Dịch vụ giữ hộ vàng nở rộ như “nấm sau mưa”, khi NHNN cấm huy động vàng, đặc biệt là thời gian trước ngày 30/6, khi NHNN buộc các ngân hàng thương mại phải đóng trạng thái vàng.
Tuy nhiên, những điều khoản mù mờ trong hợp đồng giữ hộ vàng đã làm dấy lên nghi án ngân hàng lợi dụng quy định giữ hộ để “lách” huy động vàng, hoặc chuyển vàng thành tiền để kinh doanh, tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Trước tình trạng này, NHNN đã yêu cầu các ngân hàng thương mại tạm ngưng dịch vụ giữ hộ vàng để chờ quy định mới.
Theo Dự thảo Thông tư hướng dẫn hoạt động cung ứng dịch vụ bảo quản vàng miếng tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài vừa được NHNN công bố, tình trạng lách luật trên sẽ phải chấm dứt. Cụ thể, dự thảo quy định, trong hợp đồng giữ hộ vàng, ngân hàng thương mại không chỉ ghi số lượng vàng, loại vàng, thời hạn giữ hộ…, mà còn phải ghi rõ số xêri vàng (nếu có) và hình thức trả lại vàng miếng.
Có hai hình thức ngân hàng thương mại trả lại vàng giữ hộ cho dân.
Một là, trả lại chính số vàng miếng khách hàng đã gửi (đúng số xêri). Hai là, trả số vàng miếng cùng loại, cùng nhãn hiệu, chất lượng, khối lượng với vàng miếng khách hàng đã gửi, nhưng không nhất thiết đúng xêri.
Với trường hợp thứ hai, các ngân hàng thương mại chỉ được sử dụng vàng giữ hộ của khách để trả cho khách hàng khác trong trường hợp khách hàng đồng ý (và vẫn phải ghi số xêri để báo cáo). Ngoại trừ trường hợp trên, NHNN yêu cầu các ngân hàng thương mại tuyệt đối không được sử dụng vàng giữ hộ dưới bất kỳ hình thức nào. Như vậy, NHNN đã thu hẹp tối đa các “cửa” có thể lợi dụng vàng giữ hộ.
Chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh cho rằng, giữ hộ vàng là một dịch vụ phổ biến tại các ngân hàng trên thế giới. “Ở Việt Nam trước đây, do quy định chưa chặt chẽ, ngân hàng có thể sử dụng số vàng giữ hộ để kinh doanh, gây nhiều rủi ro. Vì vậy, việc siết lại các quy định về giữ hộ vàng là rất cần thiết”, ông Ánh nói.
Hà Tâm
Theo Báo Đầu Tư