Kế toán quản trị chuyên nghiệp dưới góc nhìn của kiểm toán độc lập

Sự bùng nổ của những công nghệ mới như Big Data, Blockchain, ERP tạo ra một sự khởi đầu để trí tuệ nhân tạo đảm nhận các công việc của kế toán. Điều này đặt ra câu hỏi liệu kế toán quản trị vẫn còn là một nghề nghiệp chuyên môn? Quan điểm của tôi là kế toán quản trị vẫn là một nghề nghiệp thậm chí dưới góc nhìn của một kiểm toán viên độc lập. Tôi tin rằng kế toán quản trị cần có đủ các kỹ năng cần thiết đáp ứng yêu cầu kinh doanh trong tương lai bao gồm kỹ năng chuyên môn, kỹ năng kinh doanh, kỹ năng quản lý con người và kỹ năng lãnh đạo.

Tôi đã thực sự áp dụng kế toán quản trị trong suốt cuộc đời kiểm toán viên 13 năm qua:

Xem xét báo cáo quản trị của doanh nghiệp giúp hiểu rõ tình hình hoạt động của doanh nghiệp để làm tốt công việc kiểm toán:

Trước mỗi cuộc kiểm toán, tôi luôn phân tích các báo cáo quản trị của khách hàng (bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo dòng tiền, các khoản phải thu, các khoản phải trả…) bằng cách so sánh với năm trước, xác định các thay đổi trọng yếu để hiểu rõ hiệu quả hoạt động và động lực thúc đẩy hoạt động kinh doanh của khách hàng để từ đó đánh giá rủi ro kiểm toán, xác định các tài khoản trọng yếu và các khu vực trọng tâm kiểm toán ở giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán và chỉ đạo công tác kiểm toán thực địa theo một lộ trình thích hợp.

Ví dụ: doanh thu tăng 10% trong khi giá vốn hàng bán tăng 20% trong cùng kỳ có thể cho thấy sự bất thường vì tỷ lệ tăng giá vốn hàng bán thông thường sẽ phù hợp với tốc độ tăng trưởng doanh thu.

Ngân sách, cơ sở ra quyết định:

Trong kiểm toán Ngân sách đóng vai trò là cơ sở tiếp nhận khách hàng kiểm toán. Tôi đã từng lập ngân sách cho một khách hàng mới bằng cách so sánh mức phí đề xuất của mình với mức phí của một đối thủ cạnh tranh với mong muốn nhanh chóng giành được khách hàng đó. Tôi đã không thuyết phục được sếp tôi lý do tại sao tôi đề xuất mức phí đó và phải suy nghĩ lại phương pháp lập ngân sách cho các cuộc kiểm toán trước đây rồi áp dụng lại việc lập ngân sách theo đúng quy trình. Từ bài học này, tôi luôn đưa ra những phân tích về ngân sách, thấu hiểu nhu cầu khách hàng và đề xuất giá phí phù hợp để dễ dàng ra quyết định và mang lại hiệu quả. Nhờ vậy, tôi đã đạt được một số thắng lợi trong các cuộc đấu thầu siêu cạnh tranh.

Quản lý bộ phận: Tôi được bổ nhiệm làm trưởng phòng kiểm toán với khoảng 70 thành viên vào đầu năm 2014 và chịu trách nhiệm quản lý các khía cạnh về tính chuyên nghiệp, chuyên môn và phát triển kinh doanh.

Thực hiện vai trò này là một hành trình gian nan khi mà có những thời điểm một số quản lý đã chậm trễ trong việc đáp ứng với nhiệm vụ được giao, không có sự chuẩn bị tốt trong các hoạt động quản lý và chỉ tích cực khi bị nhắc nhở. Tôi đã tiếp cận các quản lý viên một cách riêng lẻ, giải thích trách nhiệm của tôi và tìm hiểu những lý do bất thường, sau đó giải thích những nhu cầu của sự thay đổi, lý do để thực hiện nhiệm vụ được giao của họ ngay cả tương trợ thực hiện nhiệm vụ. Với cách tiếp cận này, tôi đã cải thiện mối quan hệ với họ và hiểu sự thiếu hụt thông tin hoặc sự không nhận thức được việc thừa hành của họ. Sau đó, tôi đã hỗ trợ họ thu thập thông tin liên quan từ các bộ phận khác và cung cấp các ý tưởng để thực hiện nhiệm vụ quản lý của họ.

Năm thứ hai trong vai trò này trước mùa cao điểm, tôi được yêu cầu tổ chức một cuộc họp của bộ phận để làm rõ mối quan tâm của nhân viên và thúc đẩy tinh thần của họ vì tình trạng thiếu nhân lực do nhu cầu lao động trình độ cao trên thị trường sau khi kinh tế phục hồi. Cuộc thảo luận đã diễn ra tốt đẹp trong môi trường cởi mở và trung thực, điều này đã thúc đẩy các thành viên của bộ phận vào mùa cao điểm. Đó là một bài học tốt về lãnh đạo mang tới kinh nghiệm trong việc thiết lập và tập trung vào mục tiêu chính của các cuộc họp để mang lại kết quả tốt đẹp.

Việc thay đổi chiến lược hoạt động trong giai đoạn này xuất phát từ tình hình kinh doanh thay đổi, tôi đã xây dựng được một đội ngũ quản lý chuyên nghiệp với hiệu quả làm việc cao.

Kinh nghiệm phản ánh niềm tin của tôi rằng kỹ năng chuyên môn, kinh doanh, con người và kỹ năng lãnh đạo theo Khung Năng lực CIMA là những khía cạnh phát triển trong tương lai của kế toán quản trị. Những năng lực này sẽ giúp chúng ta có thể đáp ứng tốt hơn trong môi trường kinh tế năng động và bùng nổ công nghệ.

Vũ Việt Hùng

ACMA, CGMA, CPA (Vn)

Phó Giám đốc

Tư vấn Tài chính & Mua bán Doanh nghiệp, Thẩm định Tài chính

Công ty TNHH Thuế và Tư vấn KPMG

“Bài viết trên chỉ thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả và không thể hiện quan điểm của KPMG hay bất kỳ nhà sử dụng lao động khác của tác giả”

CIMA (Chartered Institute of Management Accountants) – Hiệp hội Kế toán quản trị công chứng Anh Quốc. Hoàn thành chương trình CIMA, học viên sẽ gia nhập vào Hiệp hội nghề nghiệp Kế toán Quản trị CIMA với hơn 600.000 hội viên và học viên, cùng lúc nhận được danh hiệu CGMA (Chartered Global Management Accountant) – Kế toán Quản trị Công chứng Toàn cầu – do CIMA và Viện Kế toán Công chứng Hoa Kỳ (AICPA) đồng sáng lập. Chức danh CGMA nâng cao ngành nghề kế toán quản trị, và được công nhận trên thế giới là chứng chỉ tài chính phù hợp nhất cho kinh doanh.

CIMA hiện đang triển khai các chương trình FAST TRACK dành cho các ứng viên có ít nhất 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực kế toán, tài chính, quản trị hoặc dành cho học viên đã hoàn tất chương trình MBA hoặc hội viên các hiệp hội nghề nghiệp khác như VACPA, CPA…Vui lòng xem thông tin chi tiết tại đây

Vào tháng 2/2018, FTMS phối hợp với Hiệp hội CIMA tổ chức buổi tọa đàm với chủ đề “Big Data Tools & Platforms: The Myths and The Reality” (Big Data – Công cụ và Cơ sở công nghệ – Huyền thoại và thực tế), được chia sẻ bởi Mr. Thandalam Veeravalli Thirumala Chari – Group CFO, Axiata Group Berhad, Hội viên FCMA, CGMA, MBA, Đại học New York. Tham gia buổi này, các anh/chị còn được chia sẻ chi tiết về chương trình CIMA & cơ hội sở hữu bằng nghề nghiệp CIMA chỉ với 01 bài thi duy nhất.