Biên lợi nhuận ròng là gì? Công thức tính và các yếu tố ảnh hưởng

Đăng bởi: Chinh Nguyễn - Tuesday 04/07/2023 - 3856 lượt xem.

Nhà đầu tư có thể đánh giá tình hình hoạt động của doanh nghiệp thông qua hai yếu tố: Doanh thu và lợi nhuận. Trong đó, biên lợi nhuận ròng là chỉ số mà nhà đầu tư không thể bỏ qua. Cùng Webketoan tìm hiểu thêm về thuật ngữ biên lợi nhuận ròng, cách tính cũng như các yếu tố ảnh hưởng qua bài viết sau đây!

Biên lợi nhuận ròng là gì?

Biên lợi nhuận ròng (Net Profit Margin) là thuật ngữ dùng để chỉ số tiền có thể chuyển thành lợi nhuận dựa trên doanh thu của doanh nghiệp. Về cơ bản, đây chính là tỉ lệ lợi nhuận ròng trên doanh thu thuần của một bộ phận kinh doanh hoặc một doanh nghiệp được biểu thị dưới dạng phần trăm/thập phân.

Biên lợi nhuận ròng còn được hiểu là lợi nhuận được tính dựa theo phần trăm doanh thu hoặc thu nhập ròng (Net Income). Đây là chỉ số phản ánh sức khỏe tài chính cũng như giúp nhà đầu tư có thể đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

Công thức tính biên lợi nhuận ròng

Ta có công thức tính biên lợi nhuận ròng như sau:

Trong đó:

  • R (Revenue): Doanh thu
  • COGS (The Cost Of Goods Sold): Giá vốn hàng bán
  • E (Operating And Other Expenses): Chi phí hoạt động và các chi phí khác
  • I (Interest): Lãi suất
  • T (Taxes): Thuế

Ví dụ minh họa: Dưới đây là một phần báo cáo thu nhập của Apple Inc. được báo cáo cho quý kết thúc vào ngày 29 tháng 12 năm 2018:

Doanh thu là 84,310 tỷ USD

Thu nhập ròng là 19,965 tỷ USD trong kỳ

Tỷ suất lợi nhuận ròng của Apple được tính bằng cách chia thu nhập ròng 19,965 tỷ đô la cho tổng doanh thu ròng 84,310 tỷ đô la.

Tỷ suất lợi nhuận ròng của Apple là 23,7% hay ($19,965 tỷ ÷ $84,310 tỷ x 100)

Tỷ suất lợi nhuận ròng là 23,7% có nghĩa là với mỗi đô la doanh thu do Apple tạo ra, công ty chỉ giữ lại 0,24 đô la lợi nhuận.

Các yếu tố ảnh hưởng tới chỉ số biên lợi nhuận ròng

Biên lợi nhuận ròng được cấu thành bởi hai thành tố: Lợi nhuận sau thuế và doanh thu thuần. Do đó, ta có thể kể đến 3 yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số này, bao gồm: Chi phí hoạt động, giá thành đầu vào và thuế doanh nghiệp.

  • Chi phí hoạt động: Chi phí càng cao, lợi nhuận thu được càng thấp. Do đó, doanh nghiệp cần tối ưu chi phí hoạt động nhằm thu được biên lợi nhuận lớn.
  • Giá thành đầu vào: Tương tự như chi phí hoạt động, giá thành đầu vào càng cao, lợi nhuận thu được càng thấp. Doanh nghiệp nên tham khảo nhiều nhà cung cấp nguyên vật liệu đầu vào khác nhau để tối ưu chi phí giá đầu vào xuống mức thấp nhất
  • Thuế doanh nghiệp: Đây là khoản phí cố định, không thể tối ưu vì việc đóng thuế là trách nhiệm và nghĩa vụ cần thực hiện của mỗi doanh nghiệp.

Các lĩnh vực có tỷ suất lợi nhuận cao thường bao gồm những lĩnh vực trong ngành dịch vụ, vì có ít tài sản liên quan đến sản xuất hơn so với dây chuyền lắp ráp. Tương tự như vậy, các công ty phần mềm hoặc trò chơi có thể đầu tư ban đầu trong khi phát triển một phần mềm/trò chơi cụ thể và kiếm được khoản tiền lớn sau đó bằng cách bán hàng triệu bản sao với rất ít chi phí. Các doanh nghiệp chuyên sâu về hoạt động như vận tải, có thể phải đối phó với giá nhiên liệu biến động, đặc quyền và giữ chân tài xế cũng như bảo dưỡng phương tiện, thường có tỷ suất lợi nhuận thấp hơn. Ô tô cũng có tỷ suất lợi nhuận thấp do lợi nhuận và doanh số bị hạn chế bởi sự cạnh tranh gay gắt, nhu cầu tiêu dùng không chắc chắn và chi phí hoạt động cao liên quan đến việc phát triển mạng lưới đại lý và hậu cần.

Các hạn chế của Biên lợi nhuận ròng

Biên lợi nhuận ròng có thể bị ảnh hưởng bởi các hạng mục chỉ xảy ra một lần, chẳng hạn như việc bán một tài sản, điều này sẽ tạm thời thúc đẩy lợi nhuận. Tỷ suất lợi nhuận ròng không ảnh hưởng đến tăng trưởng doanh thu hoặc doanh thu, cũng như không cung cấp thông tin chi tiết về việc ban quản lý có đang quản lý chi phí sản xuất hay không. Tốt nhất là sử dụng một số tỷ lệ và số liệu tài chính khi phân tích một công ty. Tỷ suất lợi nhuận ròng thường được sử dụng trong phân tích tài chính cùng với tỷ suất lợi nhuận gộp và tỷ suất lợi nhuận hoạt động.

Trên đây là những thông tin liên quan đến biên lợi nhuận ròng. Có thể nói, đây là một thước đo lợi nhuận cực kỳ quan trọng khi phản ánh hiệu quả kinh doanh cũng như sức khỏe tài chính của doanh nghiệp. Vì vậy, nhà đầu tư tuyệt đối không thể bỏ qua chỉ số này.

Nguồn tham khảo: investopedia