Dưới mắt nhìn của những nhà tài chính, đồng tiền hôm nay luôn có giá trị hơn đồng tiền trong tương lai. Đây là một trong những nguyên lý cơ bản của việc quản lý tài chính, được gọi là giá trị thời gian của tiền. Bất cứ nhà quản lý tài chính nào cũng đều sử dụng công cụ này nhằm định giá các khoản đầu tư và phân bổ tài chính phù hợp. Vậy giá trị thời gian của tiền chính xác là gì? Những yếu tố ảnh hưởng và công thức tính ra sao? Cùng Webketoan tìm hiểu kỹ hơn thông qua bài viết sau đây.
Giá trị thời gian của tiền là gì?
Giá trị thời gian của tiền trong tiếng Anh được gọi là Time value of Money. Đây là thuật ngữ nói về khoản tiền đang có ở thời điểm hiện tại sẽ có giá trị cao hơn khoản tiền tương tự trong tương lai vì mức sinh lãi của nó. Giá trị thời gian của tiền đôi khi cũng được hiểu là giá trị chiết khấu của nó ở thời điểm hiện tại.
Giải thích dễ hiểu trên góc độ tài chính, tiền tệ liên tục vận động và sinh ra lợi nhuận. Nếu bạn có 1 triệu để đầu tư hoặc cho vay với lãi suất 9% ngày hôm nay, thì sau một năm bạn sẽ nhận được 1,09 triệu. Vậy nghĩa là 1 triệu đồng hôm nay có giá trị tương đương với 1,09 triệu sau một năm.
Mặt khác, tiền, thời gian và rủi ro có mối liên quan chặt chẽ với nhau. Mối quan hệ này được thể hiện thông qua lãi suất. Do đó, tiền tệ nhận được vào các thời điểm cũng khác nhau. Điều này cũng có nghĩa là chúng ta luôn cần phải xem xét đến giá trị thời gian của tiền để đánh giá các quyết định đầu tư và quyết định tài chính.
Những yếu tố ảnh hưởng đến giá trị của tiền theo thời gian
Cơ hội sử dụng tiền, khả năng sinh lời tiềm năng.
Đồng tiền luôn có tiềm năng sinh ra lợi nhuận dưới mọi hình thức như đầu tư cổ phiếu, đầu tư vàng, đầu tư chứng khoán,… Điều này có nghĩa là theo thời gian, giá trị của đồng tiền có thể tăng dần phụ thuộc vào mức sinh lời tiềm năng. Ví dụ, vào thời điểm hiện tại, bạn có 100 triệu đồng không dùng để sử dụng cho bất kỳ mục đích quan trọng nào, bạn có thể dùng nó để đầu tư vào cổ phiếu hoặc vàng và nhận được mức lãi suất ưu đãi. Vậy là tiền của bạn có thể sinh lời nhờ đầu tư.
Yếu tố lạm phát ảnh hưởng đến giá trị tiền tệ theo thời gian
Ai trong chúng ta cũng đều biết rằng, lạm phát đang làm đồng tiền ngày càng mất giá và sức mua của đồng tiền đang suy giảm dần theo thời gian. Điều này đồng nghĩa với việc các khoản tiền có được trong tương lai có thể có giá trị thấp hơn so với hiện tại.
Cho ví dụ, hiện tại với 10 triệu đồng bạn có thể mua được một chiếc điện thoại với đầy đủ các chức năng. Nhưng 10 triệu đồng tương tự trong tương lai bạn chỉ có thể mua được một chiếc điện thoại cũ và không có nhiều chức năng để sử dụng bởi giá trị của tiền tệ đã có sự thay đổi.
Các rủi ro thị trường
Tương lai là điều không thể đảm bảo và những biến động trên thị trường cũng vậy, là những điều mà bạn không thể lường trước được. Hơn thế nữa, nền kinh tế thị trường vốn luôn tồn tại những biến đổi không lường, chúng có thể suy thoái và có thể tăng trưởng một cách bất ngờ. Trải qua giời gian và sự tác động của thị trường, giá trị của tiền tệ cũng sẽ thay đổi.
Có thể kể đến chẳng hạn như việc một quốc gia thay đổi tiền hoặc hủy bỏ giá trị tiền tệ để thay thế một loại tiền khác. Việc này dù không thường xuyên xảy ra nhưng đôi lúc vẫn có khả năng. Và điều này sẽ ảnh hưởng đến giá trị của đồng tiền. Do đó, giá trị thời gian của tiền sẽ bị tác động bởi các yếu tố trên.
Công thức tính giá trị thời gian của tiền
Giá trị thời gian của tiền thường phụ thuộc vào lãi suất, lạm phát và rủi ro. Nhưng trên thực tế, khi nói đến lãi suất, chúng ta đã tính toán bao gồm lạm phát và rủi ro. Do đó, khi hai yếu tố này bị bỏ qua, tiền tệ vẫn có giá trị theo thời gian và yếu tố tác động mạnh mẽ nhất đến giá trị của tiền tệ chính là lãi suất.
Gọi giá trị tương lai của tiền là FVn
PV: Giá trị hiện tại của tiền, k là lãi suất cố định ở thời điểm đó, n là số kỳ tính lãi suất. Từ đó, chúng ta có công thức tính như sau:
FVn = PVx(1+k)n hoặc
Giá trị tương lai = Giá trị hiện tại * (1 + lãi suất/kỳ)(số kỳ tính lãi)
Trong đó:
FVn: Giá trị tương lai của tiền
PV: Giá trị hiện tại của tiền
k: lãi suất
n: số kỳ tính lãi
Ví dụ: Ở hiện tại bạn có một khoản tiền trị giá 200 triệu. Cho lãi suất là 10%/ năm. Giá trị tương lai của 200 triệu sau 2 năm là:
FV2 = PV(1+0.1)2 = 200(1+0.1)2 = 242 triệu.
Có thể thấy rằng, giá trị thời gian của tiền là yếu tố có sự ảnh hưởng nhất định đến nền kinh tế thị trường tại thời điểm hiện tại và cả tương lai. Do đó, hiểu rõ được khái niệm chính xác cũng như các yếu tố ảnh hưởng và công thức tính giá trị thời gian của đồng tiền sẽ giúp bạn có một kế hoạch lý tưởng hơn cho tương lai. Thông qua bài viết trên, Webketoan hy vọng có thể mang đến cho bạn những thông tin tài chính hữu ích.
Nguồn tham khảo:
Giáo trình Tài chính doanh nghiệp NEU
yuanta.com.vn
Các bạn có thể tìm hiểu thêm các thông tin và các bài viết khoác về kế toán quản trị tại webketoan.vn
