Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, Hải Dương… cơ quan BHXH và các cơ quan chức năng, đơn vị sử dụng lao động đã phát hiện nhiều giấy chứng nhận nằm viện, giấy ra viện, giấy chứng nhận nghỉ hưởng BHXH giả của công nhân trong các hồ sơ đề nghị thanh toán trợ cấp.

Làm giả chữ ký và con dấu BV

Theo nguồn tin riêng, chúng tôi đến Công ty CP May xuất khẩu Hà Phong nằm trên địa bàn huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang- nơi liên tiếp phát hiện nhiều giấy ra viện nghi là giả của công nhân. Tiếp chúng tôi, bà Vũ Thị Thanh Hà- Phó phòng Tổ chức của Công ty xác nhận: Từ sau Tết đến nay, Công ty đã nhận được hơn 10 giấy ra viện của công nhân ghi là của BV Bạch Mai (Hà Nội) cấp, trong đó giấy ra viện nhận được gần đây nhất là vào ngày 11/4/2017. “Thấy có nhiều người đi khám bệnh ở BV Bạch Mai, tôi đã nhờ một người quen ở BV này xác minh giúp chữ ký của trưởng khoa và giám đốc BV, thì được biết đây đều là chữ ký giả. Vì thế, chúng tôi đã dừng gửi các giấy này lên cơ quan BHXH (để đề nghị thanh toán trợ cấp- PV); đồng thời thông báo cho Phòng Thanh tra- Kiểm tra của BHXH tỉnh Bắc Giang phối hợp giải quyết”- bà Hà cho biết.

Qua quan sát những “giấy ra viện” do Công ty Hà Phong cung cấp, chúng tôi thấy chúng được viết bằng nhiều nét chữ khác nhau, bố cục cũng không thống nhất, các chữ ký cùng mang tên một bác sĩ, nhưng lại có sự khác biệt về đường nét. Photo một số giấy ra viện này đến BV Bạch Mai để xác minh, chúng tôi được ông Nguyễn Ngọc Hiền – Phó Giám đốc BV Bạch Mai khẳng định, đây không phải là giấy ra viện của BV Bạch Mai; cả con dấu và các chữ ký đều là giả mạo.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết: Vừa qua, BHXH tỉnh cũng đã từ chối thanh toán đối với 2 trường hợp công nhân của Công ty CP May xuất khẩu Hà Phong vì sử dụng giấy tờ nằm viện hưởng BHXH giả. Các giấy tờ này đều cùng loại với 2 mẫu giấy tờ bị nghi ngờ là giả được BHXH tỉnh Bắc Giang gửi đi xác nhận từ năm 2016.

Tháng 10/2016, trong quá trình giải quyết chế độ ốm đau cho NLĐ tại Công ty TNHH Crystal Martin Việt Nam, BHXH tỉnh có sự nghi ngờ và đã phát hiện ra tình trạng NLĐ dùng giấy ra viện giả với con dấu và chữ ký của bác sĩ BV Bạch Mai. Ngay sau đó, BHXH tỉnh đã gửi mẫu lên Trung tâm Giám định BHYT và Thanh toán đa tuyến phía Bắc (BHXH Việt Nam) đề nghị xác minh. Kết quả xác minh cho thấy, cả 2 mẫu này đều không phải của BV Bạch Mai và tên người bệnh không có trên hệ thống lưu trữ của BV.

Từ đó, BHXH tỉnh đã tăng cường kiểm tra, giám sát về tình trạng này. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là từ sau Tết đến nay, các loại giấy tờ giả này lại tiếp tục xuất hiện ngày càng nhiều, tập trung chủ yếu ở các huyện Hiệp Hòa, Việt Yên, TP.Bắc Giang và hầu hết là NLĐ của các DN lớn, sử dụng nhiều lao động. Các mẫu chủ yếu được làm giả của BV Bạch Mai, BV Giao thông vận tải.

Chỉ 150.000- 200.000 đồng là có…
Lần theo manh mối, chúng tôi gặp chị N.T.V.- công nhân Công ty CP May xuất khẩu Hà Phong. Chị V. cho biết, vừa rồi có việc cần nghỉ dài ngày nên chị đã vào nhóm facebook “Chợ Hiệp Hòa online” đăng tin cần mua giấy chứng nhận nằm viện và để lại số điện thoại. Một lúc sau có một số điện thoại lạ gọi lại nói có cung cấp các loại giấy tờ này. Họ nói đang ở Hà Nội và có thể làm được giấy chứng nhận nằm viện, giấy ra viện của các BV ở trên này. Chị V. đã thương lượng mua được 2 loại giấy này với giá 350.000 đồng, có thời gian nằm viện trong 1 tháng.

Tuy nhiên, khi chị V. muốn nhờ chồng (đang làm việc ở Hà Nội) đến trực tiếp lấy giấy, thì đối tượng này không đồng ý và yêu cầu cho địa chỉ nhà riêng ở Bắc Giang để gửi chuyển phát nhanh. Hai ngày sau, chị V. nhận được giấy và thanh toán tiền cho người mang đến…

Từ thông tin này, chúng tôi vào nhóm facebook “Chợ Hiệp Hòa online”, thì thấy có rất nhiều người cũng lên đây đăng thông tin cần mua giấy chứng nhận nghỉ ốm. Dưới đó là hàng loạt phản hồi mời gọi, quảng cáo cung cấp dịch vụ của nhiều đối tượng khác nhau.

Không chỉ nhóm facebook này, chúng tôi còn vào trang tìm kiếm Google và chỉ cần gõ dòng chữ “mua giấy chứng nhận nghỉ ốm”, lập tức hàng loạt thông tin chào mời cung cấp tận nhà loại giấy này xuất hiện với lời tự giới thiệu như: “Người nhà bác sĩ”, “người làm trong BV” kèm theo số điện thoại liên hệ.

Liên hệ theo số điện thoại 0162779xxx lấy từ trên mạng, thấy một giọng nam nghe máy, chúng tôi đặt vấn đề cần nghỉ 1 tuần và muốn mua 1 giấy xác nhận nằm viện và giấy ra viện. Đối tượng này không chần chừ ra ngay giá 200.000 đồng/giấy của một BV trung ương và nói sẽ được chuyển đến ngay trong ngày. Đối tượng còn quảng cáo, đây là phôi giấy đã có sẵn dấu và chữ ký của BV, người mua chỉ cần nhận giấy và giao tiền, còn thích nghỉ ngày nào thì tự điền ngày tháng vào.

Lý giải nguyên nhân của tình trạng này, việc mua bán quá dễ dàng, nên NLĐ chỉ cần lên mạng hoặc gọi một cuộc điện thoại, thì chỉ sau 1-2 ngày sẽ có ngay kết quả mà không phải đến bất cứ BV, phòng khám nào. Trong khi đó, quy định, cách thức quản lý lao động trong các DN ngày càng chặt, nên NLĐ rất khó để xin nghỉ dài ngày. Vì thế, nhiều NLĐ đã phải dùng cách mua các giấy tờ nằm viện giả để chống chế. Bên cạnh đó, một bộ phận NLĐ cũng chưa ý thức hết mức độ sai phạm mà mình gây ra. Yếu tố trục lợi, lạm dụng thanh toán BHXH cũng là một nguyên nhân, nhưng tỉ lệ số NLĐ chỉ chiếm một phần rất nhỏ.

Chỉ cần gõ “Mua giấy chứng nhận nghỉ ốm” là hàng loạt dịch vụ xuất hiện, ở đây còn làm “hẳn” một trang facebook để “rao dịch vụ”

Qua phân tích của cán bộ làm chính sách BHXH, các giấy tờ giả này rất dễ bị phát hiện. Tuy nhiên, khi các kỹ thuật làm giả ngày càng tinh vi, thì vấn đề này là rất đáng báo động, bởi nó đe dọa đến sự an toàn nguồn quỹ BHYT. Điều đó đòi hỏi công tác giám định của ngành BHXH phải được chú trọng nâng cao, nhất là phải đẩy mạnh ứng dụng CNTT và liên thông dữ liệu KCB…

Về hướng giải quyết, ngay khi phát hiện sự việc vào cuối năm 2016, BHXH tỉnh Bắc Giang đã chủ động, tích cực triển khai các giải pháp nhằm ngăn chặn. Cụ thể: Đã chỉ đạo BHXH các huyện, thành phố tăng cường công tác giám định, kiểm tra, rà soát các hồ sơ đề nghị thanh toán trợ cấp; gửi các mẫu giấy đến các cơ quan, đơn vị có thẩm quyền để kiểm chứng, xác minh; cương quyết không thanh toán cho những trường hợp làm giả giấy tờ; giao Phòng Chế độ BHXH phối hợp với Phòng Thanh tra- Kiểm tra tăng cường giải quyết các chế độ BHXH ngắn hạn; giao Phòng Thanh tra- Kiểm tra báo cáo, phối hợp với Công an tỉnh để điều tra, triệt phá đường dây làm giả các giấy tờ hưởng BHXH. Trong tháng 4/2017, tại hội nghị đối thoại với gần 60 DN trên địa bàn, BHXH tỉnh Bắc Giang đã thông báo về tình trạng NLĐ sử dụng giấy chứng nhận nằm viện, giấy ra viện, giấy chứng nhận nghỉ hưởng BHXH giả và đề nghị các DN phối hợp tuyên truyền, ngăn chặn và xử lý. Về lâu dài, BHXH tỉnh sẽ tăng cường công tác tuyên truyền giúp NLĐ và chủ SDLĐ chủ động phòng tránh.
Theo Phạm Chính- Tú Linh

Nguồn: Báo BHXH

Theo Luật BHXH, cá nhân có hành vi vi phạm quy định BHXH, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt vi phạm hành chính, xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.